Nauka zaczerpnięta od Batmana? - maj 2010

W niedawno opublikowanej pracy, naukowcy z Uniwersytetu Yonsei w Korei próbowali rozwikłać zagadkę antykatabolicznych zdolności nietoperzy. Tak jak w przypadku niedźwiedzi, nietoperze znane są z tego, że mogą przebywać w trwającej nawet kilka miesięcy hibernacji. W trakcie tego okresu fizycznego bezruchu nietoperze tracą niewielką ilość masy mięśniowej. Zupełnie inaczej jest w przypadku ludzi, którzy odnotowują znaczące ubytki mięśni, gdy tylko przestają korzystać z nich regularnie, np. w wyniku hospitalizacji, czy usztywnienia kończyny. Każdy, kto choć raz miał okazję zdejmować gips z ręki czy nogi może poświadczyć, jak dużo traci się masy mięśniowej w takich warunkach. W tym konkretnym badaniu, naukowcy starali się dowiedzieć, jakie metaboliczne zmiany zachodzą w organizmie w trakcie przedłużonego okresu hibernacji. Na podstawie tych informacji można by ustalić, dlaczego nietoperze nie tracą masy mięśniowej w fazie przedłużonego snu. Badacze przeanalizowali kilka grup nietoperzy Murina leucogaster, zarówno tych aktywnych, jak i tych przebywających w stanie hibernacji. Jednym z odkryć, wartym podkreślenia, jest fakt, iż w trakcie przedłużającego się okresu braku aktywności mięśniowej, poziom p-FoxO1 u nietoperzy pozostaje niezmieniony. Skrót ten oznacza Forkhead box O1, jest to czynnik transkrypcyjny stanowiący główny element uruchamiający proteolizę, prowadzącą do rozpadu aminokwasów i w konsekwencji do atrofii mięśni. Ogólnie uważa się, iż aktywność czynników transkrypcyjnych typu forkhead , związana jest z wieloma stanami chorobowymi. Z pewnego, niewyjaśnionego powodu, pomimo immobilizacji, metabolizm nietoperzy, związany z białkami mięśniowymi, utrzymuje stan homeostazy. Mimo, iż wyniki tego badania są wciąż bardzo świeże, to nie jest wykluczone, że pewnego dnia przyczynią się one do wprowadzenia zmian w metabolizmie, umożliwiających ludziom utrzymanie masy mięśniowej lub jej zwiększanie.
 
Sterydy i urazy układu mięśniowo-kostnego

Już od dawna znamy ten argument. Sterydy zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia urazu układu mięśniowo-kostnego, ponieważ stymulują gwałtowny wzrost tkanki mięśniowej. Czasami wzrost ten jest tak gwałtowny, że struktury podtrzymujące nie są w stanie za nim nadążyć. Szczególnie często słyszy się o naciągnięciach i rozerwaniach ścięgien. Ścięgna to rozciągliwe, zawierające kolagen fragmenty tkanki włóknistej, których funkcją jest przyczepianie mięśni do kości. Kolejnym zarzutem dotyczącym sterydów jest to, że ich stosowanie wpływa na drastyczne zwiększenie wielkości i siły mięśni, co z kolei znacząco zwiększa fizyczne obciążenie ścięgien, zwykle nieotrzymujących równorzędnej anabolicznej kompensacji. Jeśli przyłoży się zbyt dużo siły, może doprowadzić to do rozerwania lub nadwyrężenia ścięgien. Prawda, że w ostatnich latach pojawiło się wiele głosów potwierdzających zwiększoną częstotliwość urazów układu mięśniowo-kostnego wśród osób stosujących sterydy, jednakże wokół tego tematu krąży również wiele kontrowersji. W aktualnym numerze MD wspominamy o niedawno opublikowanych w „American Journal of Physical Medicine and Rehabilitation” wynikach badania, którego autorzy starali się znaleźć związek między stosowaniem sterydów anabolicznych, a występowaniem urazów układu mięśniowo-szkieletowego. W badaniu tym wzięło udział ponad 2,5 tys. przebywających na sportowej emeryturze profesjonalnych futbolistów. Informacje zebrane zostały między rokiem 2001 a 2003, na podstawie wypełnianych przez uczestników badania kwestionariuszy. Analizując dane naukowcy zauważyli występowanie znaczącej zależności pomiędzy stosowaniem sterydów, a zwiększonym prawdopodobieństwem wystąpienia następujących urazów: wyklinowanie się dysków, uraz więzadeł/łękotek w kolanie, urazy łokci, palące/kłujące bóle szyi, urazy kręgosłupa i uszkodzenia w obrębie stopy/kostki/palców. Paradoksalnie nie znaleziono związku między stosowaniem sterydów anabolicznych, a urazami struktur, których wszyscy by się spodziewali, a mianowicie uszkodzeń mięśni/ścięgien. Są to przecież fundamentalne urazy, kojarzone ze sportami kontaktowymi takimi, jak futbol. Trudno jest ocenić, co dokładnie oznaczają te dane, gdyż wydają się dostarczać argumentów obu stronom konfliktu. Być może znaleziony związek nie ma nic wspólnego z siłą mięśni, ale po prostu z bardziej agresywną, prowadzącą do częstszego występowania kontuzji, grą.

Cały artykuł można przeczytać w majowym "Muscular Development"